Βυζαντινός πολιτισμός-βυζαντινή τέχνη

Ο βυζαντινός πολιτισμός from Akis Ampelas

Εργασίες μετά-αναγνωστικής φάσης

EΡΓΑΣΙΕΣ ΜΕΤΑ-ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΗΣ ΦΑΣΗΣ

ΣΥΓΧΑΡΗΤΗΡΙΑ!

Διαβάσατε τα κείμενά σας, τα επεξεργαστήκατε μόνοι σας και ομαδικά,  παρακολουθήσατε τις ταινίες σας, ακούσατε τις μουσικές σας, μιλήσατε για τους προβληματισμούς σας, συζητήσατε με τους γονείς σας, κάνατε την παρουσίασή σας στην τάξη, αλλά... δεν έχετε τελειώσει ακόμη με το «διαγώνισμα στο σπίτι» !

Στη τρίτη φάση της διερεύνησης του θέματος «Τα φύλα στη λογοτεχνία» θέλουμε να αξιοποιήσετε όλες τις γνώσεις που αποκομίσατε, τα συμπεράσματα στα οποία καταλήξατε, τις τυχόν απορίες και ενστάσεις που σημειώσατε, τις διαφορετικές απόψεις που ακούσατε, τους προβληματισμούς που γεννήθηκαν από τις προηγούμενες φάσεις και

να δημιουργήσετε!

Να δημιουργήσετε, έτσι ώστε οι άλλες ομάδες να «ζηλέψουν» το δικό σας ερευνητικό θέμα και υλικό!

(Δεν μετράει η ποσότητα, αλλά η ποιότητα, η γνησιότητα, η σωστή έκφραση, η πρωτοτυπία, η καλή θέληση, η προσωπική σας σφραγίδα.)

Προτεινόμενες ιδέες:

¶  Παρουσίαση σε χαρτόνι των συμπερασμάτων της προηγούμενης φάσης με τις δικές σας  (ομαδικές) σκέψεις/απορίες ή και προβληματισμούς που θέτετε (συνοδευόμενα ίσως από κάποιες φωτογραφίες, κολλάζ, εικόνες ή σχέδια).

¶  Παρουσίαση όπως παραπάνω αλλά σε power point (εδώ μπορεί να υπάρχει και μουσική επένδυση ή κάποιο βιντεάκι).

¶  Παρουσίαση όπως παραπάνω αλλά εστιασμένη στο χαρακτηριστικότερο απόσπασμα (αυτό  που συνοψίζει καλύτερα τον προβληματισμό του υπο-θέματός σας ή αυτό που άγγιξε περισσότερο την ομάδα σας).

¶  Παρουσίαση σε περιεχόμενο όπως παραπάνω, αλλά με τη μορφή σχόλιου/σχολίων (το κάθε μέλος της ομάδας το δικό του) για να αναρτηθεί σε προσωπικό  blog.

¶  Βιβλιοπαρουσίαση των κειμένων της ομάδας σας (με πληροφορίες για το κείμενο, τον συγγραφέα, την εποχή, επιλογή χαρακτηριστικών αποσπασμάτων).

¶  Δημιουργία του δικού σας (λογοτεχνικού ή μη) κειμένου που θα «συνδιαλέγεται» με τα έργα που διαβάσατε (θα συμφωνεί, θα διαφωνεί, θα μιλάει για το πώς βλέπετε εσείς  το θέμα στην εποχή μας κ.λ.π.)

¶  Προτάσεις για παράλληλα κείμενα, κινηματογραφικά  και μουσικά έργα (με αποσπάσματα).

¶  «Συνέχεια» κάποιου από τα κείμενα/αποσπάσματα που διαβάσατε.

¶  Αφήγηση κάποιου χωρίου αλλά από διαφορετική οπτική γωνία.

¶  Ημερολόγιο ενός ήρωα σε κάποιο από τα έργα.

¶  Παρουσίαση των εργασιών σας σε τρίτους (γονείς, συγγενείς, φίλους από άλλο σχολείο, καθηγητές άλλων ειδικοτήτων) και μίνι-συνεντεύξεις για το πώς τους φάνηκε το θέμα, τι άποψη έχουν αυτοί κ.ο.κ..

¶  Προσωπικό ημερολόγιο όπου θα γράψετε τις διάφορες σκέψεις σας για την όλη εμπειρία, το τι σας άρεσε και τι όχι, τι αποκομίσατε και πώς σας άλλαξε (αν συνέβη αυτό!)

¶  Επιλογή κάποιων χαρακτηριστικών αποσπασμάτων και παρουσίασή τους με τη μορφή comics αξιοποιώντας το λογισμικό ComicStripCreator που θα βρείτε στην ιστοσελίδα  του Πανεπιστημίου του Πειραιά http://cosy.ted.unipi.gr.ή στη σελίδα  www.storyboardthat.com

¶  Δραματοποίηση κάποιας χαρακτηριστικής σκηνής από κάποιο από τα κείμενά σας.

¶  Δημιουργία του δικού σας μικρού θεατρικού έργου, σχετικό με το θέμα σας.

¶  Μίνι-έκθεση φωτογραφίας με δικά σας έργα εμπνευσμένα από το θέμα σας.

¶  Μίνι-έκθεση ζωγραφικής (προσωπικών ή μη έργων).

¶  Συνδυασμός κάποιων από τα παραπάνω, ή

¶  Ο,τιδήποτε άλλο σας εμπνέει!

Εκκλησιαστική τέχνη, αγιογραφία

εκκλησιαστική τέχνη αγιογραφια from desphan

Βυζαντινή τέχνη

Η βυζαντινή τέχνη from Akis Ampelas

Η ενετική οικονομική διείσδυση

3. H ενετική οικονομική διείσδυση και το σχίσμα των Eκκλησιών from Kvarnalis75

Οι Κομνηνοί και η μερική αναδιοργάνωση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας

2. Oι Kομνηνοί και η μερική αναδιοργάνωση της αυτοκρατορίας from Kvarnalis75

Η αρχιτεκτονική του Παρθενώνα

Διαδραστική περιήγηση στην Αρχαία Αγορά (από ΙΜΕ)

Η γέννηση της δημοκρατίας, μέρος Β'

Η γέννηση της δημοκρατίας, μέρος Α'

Πόση ζημιά μπορούν να κάνουν τα greeklish στη γλώσσα;

Το συζητήσαμε στην τάξη και καταλήξαμε στα ίδια συμπεράσματα, Έρχεται λοιπόν... δεύτερος ο αρθρογράφος, αλλά επειδή τα λέει ωραία και ως ανακεφαλαίωση των όσων ήδη είπαμε, διαβάστε το παρακάτω άρθρο από την Καθημερινή (21.11.2016) 

Πόση ζημιά μπορούν να κάνουν τα greeklish στη γλώσσα;

ΓΛΩΣΣΟ-ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ*
Το ζήτημα των greeklish, η χρησιμοποίηση λατινικών χαρακτήρων στη γραπτή απόδοση της ελληνικής γλώσσας, έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις ιδιαίτερα μετά την έλευση της νέας χιλιετηρίδας και τις τεχνολογικές βόμβες που κατάφεραν να ταράξουν συθέμελα ολόκληρη την ανθρωπότητα αλλάζοντας ολοκληρωτικά τον τρόπο ζωής. Αυτός ο νέος τρόπος μεταγραφής των ελληνικών φθόγγων θορυβεί κυρίως συντηρητικούς φιλολογικούς κύκλους οι οποίοι στοχοποιούν και λιθοβολούν κυρίως τους νέους επειδή χρησιμοποιούν ευρέως τα greeklish στην καθημερινή γραπτή επικοινωνία τους. Οι περισσότεροι μιλούν για καταστροφή της ελληνικής γλώσσας μέσω αυτού του τύπου γραφής με αποτέλεσμα να ξεσπά ένα ανελέητο ντελίριο αποδοκιμασίας των greeklish και των χρηστών τους.

Πρώτιστα, θα πρέπει να τονιστεί ο διαχωρισμός προφορικού και γραπτού λόγου. Ο προφορικός προηγείται του γραπτού και είναι αυτός που συνιστά αυτό που ονομάζουμε γλώσσα. Ο γραπτός λόγος αποτελεί μια μεταγενέστερη τεχνητή επινόηση η οποία πάντοτε ακολουθεί τελευταία και καταϊδρωμένη τις αλλαγές που υφίσταται ο προφορικός λόγος. Επομένως, όπως κι αν αποδώσουμε γραπτά την ελληνική γλώσσα: με λατινικό, αραβικό, κινεζικό ή άλλο αλφάβητο, αυτή θα συνεχίζει να υφίσταται. Έτσι, θα ήταν εξαιρετικά αφελές να μιλάμε για καταστροφή ή αφανισμό της ελληνικής γλώσσας επειδή γράφεται με ένα διαφορετικό από το φυσικό της αλφάβητο.

Μήπως, όμως, κινδυνεύει να χαθεί το ελληνικό αλφάβητο; Τα «ελληναγγλικά» θεωρούνται κι αυτά ένας γλωσσικός γραπτός κώδικας, άσχετα αν αυτός ο κώδικας χρησιμοποιείται διαφορετικά από κάθε άτομο. Η χρήση των greeklish δεν πρέπει να προκαλεί ανησυχία όσο περιορίζεται στα στεγανά της ανεπίσημης επικοινωνίας με γραπτά μηνύματα στο κινητό ή στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και όσο υπάρχει η επίγνωση εκ μέρος των χρηστών τους ότι πρόκειται για μια ανεπίσημη μορφή επικοινωνίας. Λόγου χάρη, σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται να σταλεί επίσημη επιστολή στα ελληνικά γραμμένη με λατινικούς χαρακτήρες εφόσον οι γράφοντες αντιλαμβάνονται την αντισυμβατικότητα της παραπάνω ενέργειας.
Τα greeklish στις μέρες μας έχουν βρει πρόσφορο έδαφος όταν το διαδίκτυο και τα κινητά τηλέφωνα στα αρχικά στάδιά τους δεν μπορούσαν να υποστηρίξουν την γραπτή επικοινωνία με άλλα αλφάβητα εκτός του λατινικού. Οι χρήστες με τον καιρό τα αγκάλιασαν διότι προσέφεραν σε αυτούς πρακτικές ευκολίες: γρήγορη γραφή χωρίς ορθογραφική έγνοια και αποφυγή του «ενοχλητικού» τονισμού. Ίσως, προσφέρει, ταυτόχρονα, μια κάλυψη των συμπλεγμάτων κατωτερότητας του ανορθόγραφου χρήστη αλλά και πιθανού στιγματισμού του, όταν γράφει με ελληνικούς χαρακτήρες. Η φράση «Τι κάνις, ίσε καλά;», προκαλεί μια πληθώρα αρνητικών συναισθημάτων ενώ η φράση «Ti kanis, ise kala?» δεν ενοχλεί καθόλου.
Η μεγαλύτερη ανησυχία έγκειται σε πιθανή αύξηση της ανορθογραφίας λόγω greeklish. Αν και δεν υπάρχει σοβαρή έρευνα που να καταδεικνύει αιτιατή σχέση ανορθογραφίας με greeklish, η παρατεταμένη χρήση τους θα μπορούσε να συμβάλει στην οπτική αποδόμηση του σημαίνοντος μιας λέξης. Για παράδειγμα, εάν κάποιος γράφει συνεχώς τη λέξη «μήνυμα» ως «mnm» ή «minima» πιθανώς να αγνοήσει ή «ξεχάσει» την πιθανή ορθογραφία της λέξης. Παρ’ όλα αυτά, η ζημιά στην ορθογραφία λόγω greeklish, εάν υφίσταται, θα είναι μηδαμινή σε σχέση με άλλους παράγοντες, οπόταν θεωρείται αντι-επιστημονικό να ψάχνουμε χωρίς ουσιαστικά επιχειρήματα και τεκμήρια έρευνας, αποδιοπομπαίο τράγο για τα «ορθογραφικά χάλια».

Τέλος, κάποιοι βλέπουν τα greeklish ως μία μάστιγα που πρέπει πάραυτα να εγκαταλειφθεί ενώ κάποιοι άλλοι ως μία φυσιολογική εξέλιξη. Όπως και να το δει κανείς, τα greeklish δεν πρόκειται να καταβαραθρώσουν τη γλώσσα μας ούτε να αφανίσουν τους ελληνικούς γραπτούς χαρακτήρες, τουλάχιστον στο εγγύς μέλλον. Υπάρχουν ως μία επινόηση – όχι καινοτόμα, διότι προϋπήρχαν αιώνες πριν – καθαρά περιστασιακή που διευκολύνει τον χρήστη. Άλλωστε αυτόν τον τρόπο τον επέλεξαν εκατομμύρια χρήστες της γλώσσας για δική τους διευκόλυνση και θα ήταν αθέμιτο να τους τον στερήσει κάποιος βασιζόμενος σε ανυπόστατες κινδυνολογίες. Πού ξέρει κανείς, μπορεί κι αυτά να αποτελούν μία μόδα, ένα πυροτέχνημα γλωσσικό που όπως έχει εκραγεί τόσο ξαφνικά, με τον ίδιο τρόπο να φύγει.

*Υποψήφιος Διδάκτορας Τμήματος Επιστημών Αγωγής (ειδ. Εκπαίδευση/Γλωσσολογία), Πανεπιστήμιο Κύπρου
georgiou.georgos@ucy.ac.cy
Facebook: Γλωσσο-Συναντήσεις

Η κρίση και οι απώλειες της αυτοκρατορίας κατά το δεύτερο μισό του 11ου αι.

1. Η κρίση και οι απώλειες της αυτοκρατορίας κατά τον 11ο αιώνα (1025-1081) from Kvarnalis75

Ενδεικτικά θέματα α την Τράπεζα Θεμάτων:Γλώσσα Α΄Λυκείου (1)πό

Για εξάσκηση ( και όχι μόνο)!

Δείτε ενδεικτικά τα παρακάτω κείμενα με τις αντίστοιχες προτεινόμενες ασκήσεις τους από την Τράπεζα Θεμάτων, για να έχετε μια πληρέστερη εικόνα της τυπολογίας των ασκήσεων που μπορούν να σας ζητηθούν στο μάθημα της Έκθεσης!

Κείμενο 2306

[Γλώσσα και κοινωνικοποίηση]

Ο πρώτος κώδικας επικοινωνίας, δηλαδή η μητρική γλώσσα, είναι κοινωνικός θεσμός. Αυτό

σημαίνει ότι η γνώση της μητρικής γλώσσας και η καλή χρήση της είναι το κυριότερο μέσο ένταξης στην κοινότητα, εφόσον αποτελεί τη βασικότερη προϋπόθεση για επικοινωνία και για δημιουργία σωστών καιολοκληρωμένων σχέσεων με τα υπόλοιπα μέλη. Χρησιμοποιούμε την ομιλία για να έρθουμε σε επαφή με τους άλλους. Για να μην είμαστε μόνοι ή αποξενωμένοι. Και από την άποψη αυτή, η κατάκτηση της γλώσσας μας βοηθάει να αποφύγουμε την απομόνωση.

Κι ακόμα, ο κοινωνικός χαρακτήρας της γλώσσας υποδηλώνει ότι πρόκειται για ένα σύστημα το οποίο λειτουργεί πέρα και πριν από τα συγκεκριμένα άτομα. Κάθε νέος άνθρωπος υποχρεώνεται να μαθαίνει και να χρησιμοποιεί τη μητρική του γλώσσα, γιατί σε αντίθετη περίπτωση διατρέχει τον κίνδυνο της περιθωριοποίησης ή και της απόρριψής του από την ομάδα. Και από την άποψη αυτή η κατάκτηση της μητρικής του γλώσσας δεν είναι απλώς μια ευγενική πρόσκληση προς το κάθε νέο άτομο αλλά, μέσα σε ορισμένα πλαίσια, πρέπει να νοείται ως κοινωνική επιταγή¹. Έτσι, η κοινωνικοποίηση του ατόμου και η επικοινωνία του με τα άλλα άτομα της γλωσσικής κοινότητας έρχεται ως αποτέλεσμα της κατάκτησης της μητρικής του γλώσσας, αλλά και ταυτόχρονα αποτελεί το αίτιο για περαιτέρω καλλιέργεια και βελτίωση της γλωσσικής του ικανότητας.

Η σχέση όμως μεταξύ ατόμου και γλώσσας δεν πρέπει να θεωρηθεί ως μονόδρομος, ως πλήρης δηλαδή υποταγή του ατόμου στον κώδικα του κοινωνικού συνόλου. Όπως, βέβαια, είναι φυσικό, κατά την πρώτη περίοδο κατάκτησης της γλώσσας από το άτομο, στην οποία μπαίνουν οι βάσεις της κοινωνικοποίησής του, υπάρχει σίγουρα η έννοια της υποταγής του στην κοινωνική απαίτηση. Όμως, σε ένα δεύτερο στάδιο ανοίγεται μια ευρεία προοπτική που του παρέχει δυνατότητες για ελεύθερη προσωπική του έκφραση. Στο πλαίσιο, επομένως, της χρήσης της μητρικής γλώσσας το κάθε άτομο δημιουργεί το προσωπικό του ύφος και προβάλλει την ατομικότητά του, παρά το γεγονός ότι η γλωσσική επικοινωνία στηρίζεται σε ένα φαινόμενο που δημιουργείται και λειτουργεί με κανόνες και αρχές, οι οποίες καθιερώνονται από το κοινωνικό σύνολο.

Ν. Μήτσης. (1996). Διδακτική του γλωσσικού μαθήματος. Από τη γλωσσική θεωρία στη διδακτική πράξη.Αθήνα: Gutenberg, 39-40 (διασκευή).

1 επιταγή: προσταγή, διαταγή

ΘΕΜΑΤΑ

Α1. (Μονάδες 15)

Α1. Για ποιους λόγους, σύμφωνα με τον συγγραφέα του κειμένου, η σχέση του ατόμου με τη γλώσσα δεν είναι μονόδρομος; (60-80 λέξεις)

(μονάδες 15)

Α2. (Μονάδες 10)

Α2.α. Με ποιες διαρθρωτικές λέξεις επιτυγχάνεται η συνοχή μεταξύ των παραγράφων του κειμένου;(μονάδες 5)

Α2.β. Τι δηλώνουν οι λέξεις αυτές;(μονάδες 5)

Β1. (Μονάδες 10)

Β1. Να συντάξετε μία παράγραφο 60-80 λέξεων στην οποία να χρησιμοποιήσετε τις λέξεις/φράσεις τουκειμένου με έντονη γραφή: γνώση της μητρικής γλώσσας, προϋπόθεση για επικοινωνία, κίνδυνο τηςπεριθωριοποίησης, κοινωνικοποίηση του ατόμου, καλλιέργεια και βελτίωση της γλωσσικής [του]ικανότητας.

(μονάδες 10)

Β2. (Μονάδες 15)

Β2.α. Ο τίτλος του κειμένου είναι κυριολεκτικός/δηλωτικός ή μεταφορικός/συνυποδηλωτικός;

(μονάδες 10)

Ή 2320

ΘΕΜΑΤΑ

Α1. (Μονάδες 15)

Α1. Γιατί, σύμφωνα με το κείμενο, η γνώση της μητρικής γλώσσας συμβάλλει στην ελεύθερη προσωπική έκφραση του ατόμου; (60-80 λέξεις)

(μονάδες 15)

Α2. (Μονάδες 10)

Α2. Να δώσετε από έναν πλαγιότιτλο στην πρώτη παράγραφο (Ο πρώτος κώδικας… απομόνωση) στηδεύτερη παράγραφο (Κι ακόμα … ικανότητας) του κειμένου.

(μονάδες 10)

Β1. (Μονάδες 10)

Β1.α. Να γράψετε μία συνώνυμη λέξη ή ισοδύναμη φράση για καθεμιά από τις λέξεις με την έντονη

γραφή, με βάση τη σημασία τους στο κείμενο: βασικότερη, ορισμένα, αποτέλεσμα, ταυτόχρονα,βελτίωση.

(μονάδες 5)

Β1.β. Να δημιουργήσετε μία πρόταση χρησιμοποιώντας καθεμιά από τις συνώνυμες λέξεις ή ισοδύναμεςφράσεις.

(μονάδες 5)

Β2. (Μονάδες 15)

Β2. Ο συγγραφέας, στην πρώτη παράγραφο (Ο πρώτος κώδικας….. απομόνωση) του κειμένου,

χρησιμοποιεί σε ορισμένες προτάσεις στοιχεία προφορικού λόγου.

Ή 2321

ΘΕΜΑΤΑ

Α1. (Μονάδες 15)

Α1. Για ποιους λόγους, σύμφωνα με το κείμενο, η γνώση και η καλή χρήση της μητρικής γλώσσας βοηθάειτους ανθρώπους να αποφύγουν την απομόνωση; (60-80 λέξεις)

(μονάδες 15)

Α2. (Μονάδες 10)

Α2. Ποια είναι τα δομικά μέρη της δεύτερης παραγράφου (Κι ακόμα … ικανότητας) του κειμένου;

(μονάδες 10)

Β1. (Μονάδες 10)

Β1. «Στο πλαίσιο […] της χρήσης της μητρικής γλώσσας το κάθε άτομο δημιουργεί το προσωπικό του ύφοςκαι προβάλλει την ατομικότητά του»

Χρησιμοποιώντας την παραπάνω περίοδο λόγου, να δημιουργήσετε μία παράγραφο 60-80 λέξεων.

(μονάδες 10)

Β2. (Μονάδες 15)

Β2. Να επισημάνετε στο κείμενο τρεις λέξεις ή φράσεις που ανήκουν σε ειδικό λεξιλόγιο.

(μονάδες 15)

Κείμενο  2307

Διάλεκτοι και Εκπαίδευση

Η εκπαίδευση σήμερα αντιμετωπίζει τις διάφορες γεωγραφικές και κοινωνικές ποικιλίες μιας γλώσσας σε άμεση σχέση και εξάρτηση με την πρότυπη γλωσσική μορφή, που θεωρείται σωστό να χρησιμοποιούν οι ομιλητές της, τουλάχιστον στις δημόσιες και επίσημες περιστάσεις. Όσο μεγαλύτερο κύρος και διάδοση έχει η πρότυπη αυτή γλώσσα, τόσο περισσότερο περιορίζει τη χρήση των άλλων γλωσσικών ποικιλιών.

Όπως, όμως, έχει επισημάνει ο Μ. Τριανταφυλλίδης «οι διάλεκτοι ενός λαού είναι κι αυτές μια από τις πολυτιμότερες πηγές για τον πλουτισμό της γραφόμενης γλώσσας του και θα ήταν λάθος και ασυχώρετη στενοκεφαλιά, αν ήθελε κανείς να αποκλείσει από την κοινή γλώσσα καθεμιά όμορφη λέξη, έναν τύπο που εκφράζει κάτι ξεχωριστό, έναν ιδιωματισμό, μόνο και μόνο γιατί έτυχε να είναι διαλεκτικός. Όλες οι ξένες γλώσσες έχουν πλουτιστεί από τα ιδιώματα και πολλές φορές μάλιστα μεγάλοι λογοτέχνες συνειδητά εργάστηκαν γι’ αυτόν τον σκοπό».

Η πρότυπη γλώσσα που περιέχει και διαλεκτικά στοιχεία έχει το πλεονέκτημα να εκφράζει με απόλυτη ακρίβεια οποιαδήποτε σκέψη σε οποιοδήποτε τόπο, χρόνο και γλωσσικό περιβάλλον. Αν και δεν είναι δυνατή η συστηματική και γενικευμένη διδασκαλία των νεοελληνικών γλωσσικών διαλέκτων, όπως η ποντιακή ή η διδασκαλία των «ειδικών γλωσσών», όπως είναι λόγου χάριν η γλώσσα του ποδοσφαίρου, παρ’ όλα αυτά, επειδή η γλώσσα είναι ένας ζωντανός οργανισμός, δεν θα έπρεπε να αποκλειστούν από τη γλωσσική διδασκαλία ορισμένες ιδιωματικές ή διαλεκτικές φράσεις των οποίων η χρήση έχει γενικευθεί. Επίσης, καλό θα ήταν να γίνεται αναφορά στις διάφορες διαλέκτους της επίσημης γλώσσας, έτσι ώστε οι μαθητές να την κατανοούν καλύτερα και να είναι έτοιμοι να σταθούν σε οποιοδήποτε περιβάλλον βρεθούν και να επικοινωνήσουν αποτελεσματικά.

Οι διαπιστώσεις αυτές φανερώνουν τη σημασία των ποικίλων διαλέκτων για τη γλωσσική εκπαίδευση. Με τη γνώση των διαλεκτικών στοιχείων θα απαλλαγούμε από κάποια στερεότυπα σε σχέση με αυτές, όπως για παράδειγμα: «αυτοί μιλούν χωριάτικα». Είναι, επίσης, χρήσιμο οι εκπαιδευτικοί να μη σταματούν στη μνεία1 κάποιων διαλεκτικών λέξεων, αλλά να εμβαθύνουν κάπως σε αυτές, ώστε τα παιδιά πραγματικά να κατανοούν την αξία τους και τη συμβολή τους στη δόμηση της επίσημης γλώσσας.

Τ. Μακρογιάννη, Αθ. Μιχάλης, Β. Καζούλη, από το διαδίκτυο. (2009) Διάλεκτοι και Εκπαίδευση. Πρακτικά 5ου Πανελλήνιου Συνέδριου Εκπαιδευτικών για τις ΤΠΕ (διασκευή).

1 μνεία: αναφορά

ΘΕΜΑΤΑ

Α1. (Μονάδες 15)

Α1. Ποια είναι, σύμφωνα με την άποψη του Μ. Τριανταφυλλίδη, η σημασία των διαλέκτων; (60-80 λέξεις)

(μονάδες 15)

Α2. (Μονάδες 10)

Α2. Ποια είναι τα δομικά στοιχεία της τελευταίας παραγράφου (Οι διαπιστώσεις,…γλώσσας) του κειμένου;

(μονάδες 10)

Β1. (Μονάδες 10)

Β1. Να συντάξετε μία παράγραφο 60-80 λέξεων στην οποία να χρησιμοποιήσετε τις λέξεις/φράσεις του κειμένου με έντονη γραφή: γλώσσα, εκφράζει, ζωντανός οργανισμός, γλωσσική διδασκαλία, κατανοούν την αξία.

(μονάδες 10)

Β2. (Μονάδες 15)

Β2. Να αιτιολογήσετε τη χρήση των εισαγωγικών σε καθεμιά από τις παρακάτω φράσεις/προτάσεις του κειμένου:

1. «οι διάλεκτοι ενός λαού … γι’ αυτόν τον σκοπό» (στη δεύτερη παράγραφο)

2. «ειδικών γλωσσών»

3. «αυτοί μιλούν χωριάτικα»

(μονάδες 15)

Β2.β. Να δώσετε έναν δικό σας μεταφορικό/συνυποδηλωτικό τίτλο στο κείμενο.

(μονάδες 5)

Ή 2322

ΘΕΜΑΤΑ

Α1. (Μονάδες 15)

Α1. Ποιο είναι, σύμφωνα με το κείμενο, το πλεονέκτημα της ελληνικής γλώσσας; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας.(60-80 λέξεις)

(μονάδες 15)

Α2. (Μονάδες 10)

Α2. Να δώσετε έναν πλαγιότιτλο στη δεύτερη παράγραφο (Όπως, ….. τον σκοπό) και έναν στην τρίτη παράγραφο (Η πρότυπη …… αποτελεσματικά) του κειμένου.

(μονάδες 10)

Β1. (Μονάδες 10)

Β1. Να δημιουργήσετε μία πρόταση χρησιμοποιώντας καθένα από τα αντώνυμα των παρακάτω λέξεων του κειμένου με την έντονη γραφή: περισσότερο, όμορφη, συνειδητά, επίσημης, γνώση.

(μονάδες 10)

Β2. (Μονάδες 15)

Β2. Να επισημάνετε ποιες από τις παρακάτω φράσεις/προτάσεις του κειμένου χρησιμοποιούνται με κυριολεκτική/δηλωτική και ποιες με μεταφορική/συνυποδηλωτική σημασία:

1. «διδασκαλία των νεοελληνικών γλωσσικών διαλέκτων»

2. «η γλώσσα είναι ένας ζωντανός οργανισμός»

3. «μια από τις πολυτιμότερες πηγές για τον πλουτισμό της [γραφόμενης] γλώσσας»

(μονάδες 15)

Ή 2324

ΘΕΜΑΤΑ

Α1. (Μονάδες 15)

Α1. Πώς πρέπει, σύμφωνα με το κείμενο, να αντιμετωπίζονται οι γλωσσικές και κοινωνικές διάλεκτοι στην εκπαίδευση; (60-80 λέξεις)

(μονάδες 15)

Α2. (Μονάδες 10)

Α2. Να δώσετε έναν πλαγιότιτλο σε κάθε παράγραφο του κειμένου.

(μονάδες 10)

Β1. (Μονάδες 10)

Β1. Να συντάξετε μία παράγραφο 60-80 λέξεων στην οποία να χρησιμοποιήσετε τις λέξεις/φράσεις του κειμένου με έντονη γραφή, με βάση τη σημασία τους στο κείμενο: γλώσσας, εκφράζει, σκοπό, πλεονέκτημα, επικοινωνήσουν αποτελεσματικά.

(μονάδες 10)

Β2. (Μονάδες 15)

Β2.α. Να δώσετε έναν δικό σας τίτλο στο κείμενο.

(μονάδες 10)

Β2.β. Να προσδιορίσετε αν ο τίτλος που δώσατε στο κείμενο είναι κυριολεκτικός/δηλωτικός ή μεταφορικός/συνυποδηλωτικός.

(μονάδες 5)